ارزش شهادت (گواهی دادن) در مذاهب خمسه

شهادت به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی مورد قبول تمام نظامهای حقوقی از جمله اسلام قرار گرفته است . جایگاه شهادت بعد از اقرار است ، یعنی اگر متهمی اقرار نکرد از مدعی دعوی بینه درخواست می شود. شهادت و ادا آن فقط در دادگاه قابل قبول است ولی تحمل شهادت در غیر دادگاه نیز پذیرفته است . شهود باید دارای شرایطی از قبیل عدالت ، ذکوریت ، حریت ، حلال زادگی، عدم تهمت و تعدد ... باشند. تعدد شهود برای اثبات اقسام حقوق مورد قبول تمام مذاهب اسلامی است . تحمل و ادا شهادت از نظر اکثر فقها شیعه و سنی واجب کفایی است و فقط در مواردی خاص ، واجب عینی است . شهود به علم و یقین داشته باشند و شهادت از روی ظن و گمان پذیرفته نیست . اما اموری نیز وجود دارد که براساس اخبار منترشه از سوی اکثر مردم، می توان شهادت داد. و این را استفاضه گویند. حق ا... محض برای اثبات نیاز به چهار شاهد عائل مرد دارد. اما در حق الناس دو شاهد مرد کافی است . بانوان در حقوق مالی و یا حقوقی که منجر به مال گردد می توانند همراه مردان گواهی دهند ولی در امور باطنی زنان گواهی آنان بدون حضور مردان پذیرفته است . اگر شهود از روی تزویر شهادت دهند، ضامن مشهود به می باشند و علاوه بر ضامن بودن، باید تعزیر شوند. شهادت بر شهادت در قضا اسلام پذیرفته است و این زمانی است که شهود اصل بواسطه عذری نتوانند در دادگاه حاضر شوند. شهادت فرع فقط در امور مالی و یا اموری که منجر به مال گردد پذیرفته.